کهیر و حساسیت پوستی
کهیر نوعی حساسیت پوستی است که معمولا با یک واکنش آلرژیک همراه می باشد و در حدود 6 درصد از کودکان 2 ساله و کمتر از آن دیده می شود. این حساسیت پوستی به واسطه عوامل آلرژیک به مواد غذایی، نیش حشرات، داروها و … ایجاد می شود.
وقتی بدن کودک به یک عامل بیرونی حساسیت نشان می دهد، سلول های خونی ماده ای به نام هیستامین آزاد می کنند. هیستامین با گشاد کردن رگ ها منجر به افزایش سلول های خونی در رگ های نازک و کوچک زیر پوست شده و خون به سطح پوست می آید و به شکل کهیر یا لکه‌های قرمز روی پوست ظاهر می شود.
این بیماری ممکن است در سراسر بدن یا فقط در نقطه‌ای از بدن کودک مانند صورت رخ دهد. گاهی ممکن است این عارضه های پوستی خود به خود از بین بروند اما باید علت را ریشه یابی کرد. این اختلالات پوستی خطری برای کودک و نوزاد ندارند اما باعث خارش و سوزش بدن آن ها می شوند.
علت کهیر در کودکان و نوزادان
همانطور که اشاره شد کهیر در کودکان و نوزادان به دلیل یک واکنش آلرژیک خارجی است. در بیشتر موارد علائم کهیر در کودکان پس از چند ساعت، از آن ناحیه ناپدید و در قسمت دیگری ظاهر می شود. اگر کهیر در کودکان در ناحیه کوچکی از پوست کودک محدود شده باشد احتمالاً ناشی از چیزی است که کودک لمس کرده است (مانند حیوانات خانگی، گیاهان، گل‌و‌لای و..)، اما اگر کهیر کودک در بدن او پخش باشد، احتمالاً دلیل آن عفونت یا چیزی است که کودک خورده است (مانند غذا یا دارو).
انواع کهیر یا حساسیت پوستی
۱. کهیر حاد
تا ۶ هفته از بروز اولین علامت از بین می رود. جای نگرانی نیست و به دلیل حساسیت به مواد خوراکی یا مواد دیگری است که وقتی کودک از ماده حساسیت زا دور بماند، بهبود می یابد.
۲. کهیر مزمن
این نوع از کهیر بیشتر از ۶ هفته زمان می برد تا بهبود یابد. در صورتی که کهیر مزمن باشد باید به دنبال بیماری های دیگر بود.
کهیر پوستی آنژیو ادم نوعی کهیر مزمن است که ممکن است به شوک آنافیلاکسی منجر شود. این نوع کهیر باعث تورم دور چشم، دور لب، دست، پا و گلو می شود.
شایع ترین علل کهیر پوستی در کودکان
از مهم ترین علل کهیر در کودکان می توان موارد زیر را نام برد:
- پاسخ به عفونت داخلی بدن مانند وجود ویروس
- مصرف غذا های حساسیت‌زا مانند بادام زمینی، آجیل، سفیده تخم مرغ، شیر و محصولات لبنی، صدف، کنجد، توت فرنگی، عسل (به ویژه در کودکان زیر1سال) و ….
- تغییر ناگهانی در آب و هوا مانند آلودگی هوا
- مصرف داروی خاص
- نیش زنبورها یا حشرات دیگر
- لوسیون و صابون‌ها
- گرده گل و گیاهان
- حیوانات خانگی
گاهی اوقات، حتی ممکن است کودکان این حساسیت های آلرژیک را قبل از شروع به خوردن آن ها داشته باشند. به همین دلیل کودکان می‌توانند از طریق شیر مادر که این مواد غذایی را مصرف کرده است؛ دچار آلرژی و حساسیت شوند.
علائم کهیر در کودکان
کهیر کودکان معمولاً واگیردار نیست و در مدت چند ساعت با علائم زیر ظاهر می‌شود:
- بروز لک های گرد مانند نیش حشرات که مرکز آن سفید و حاشیه آن قرمز رنگ است.
- خارش نسبتا شدید پوستی در ناحیه های متورم
- وجود ضایعات پوستی جدا جدا (شبیه به لکه های پراکنده رنگی روی پوست) یا به هم پیوسته با اندازه های متفاوت
گاهی حساسیت پوستی در کودکان و نوزادان می تواند به دلیل واکنش آلرژیک شدیدتری به نام آنافیلاکسی باشد که علائم شدیدتری دارد. علائم آنافیلاکسی عبارتند از:
- مشکل در تنفسیا تنفس پر سروصدا
- خسخس سینه یا سرفه مداوم
- تورم زبان
- تورم یا احساس تنگی در گلو
- صحبت کردن با صدای خش‌دار
- از دست دادن هوشیاری یا خواب آلودگی شدید
- رنگ پریدگی و سستی بدن
در صورت وجود علائم آنافیلاکسی در کودک یا نوزاد باید بلافاصله با اورژانس تماس گرفته شود.
چه زمانی برای درمان کهیر کودکان باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه شود؟
در حالت کلی بهتر است در صورت مشاهده علائم زیر کودک نزد پزشک برده شود:
- کودک زیر یک سال سن داشته و کهیر در تمام بدنش پخش شده باشد.
- کودک بیمار و بی‌حال به نظر برسد.
- کهیر بعد از مصرف داروی تجویزشده در بدن به وجود آمده باشد.
- کهیر بعد از خوردن موادی مانند آجیل، غذاهای دریایی یا تخم‌مرغ ایجاد شده باشد.
- کهیر کودک همراه با اسهال یا تب باشد (مشاهده درجه حرارت بالای ۳۹ درجه بدن کودک بسیار خطرناک است).
روش های درمان کهیر در کودکان
در مرحله اول باید بررسی شود که آیا کهیر در کودک ناشی از مشکلات آلرژیک است یا خیر؟ پزشک متخصص نوزادان و کودکان ممکن است برای تشخیص دقیق آزمایش خون یا تست آلرژی را تجویز کند.
بعد از تشخیص علت بیماری اگر کهیر کودکان خفیف باشد، بیشتر اوقات نیاز به درمان پیشرفته ندارند و تنها با دوری از عامل حساسیت‌زا و مراقبت‌های خانگی علائم بیماری از بین می‌روند؛ اما ممکن است برای جلوگیری از انتشار هیستامین در جریان خون و بیشتر شدن کهیر، آنتی‌هیستامین تجویز شود.
درمان موارد شدید نیز به شرح زیر است:
- داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها، که می‌توانند پاسخ سیستم ایمنی بدن به محرک ها را کاهش دهند.
- تجویز آنتی هیستامین‌های آرامش بخش برای تسکین خارش و درد.
همچنین برای درمان خارش های کهیر می توان موارد زیر را انجام داد:
۱) بهترین پماد برای کهیر نوزدان و کودکان پماد کالامین و هیدروکورتیزون است که خارش بدن کودک را به شدت کاهش میدهد.
۲) راهکار دیگر برای التیام خارش،حمام با آب سرد به مدت ۱۰ دقیقه است.
۳) همچنین می توان یک کمپرس سرد یا یک کیسه یخ را روی قسمت‌های خارش دار قرار داد.
مراقبت های لازم در هنگام وجود کهیر یا حساسیت های پوستی درکودکان
- از آب داغ برای حمام کردن کودک استفاده نشود.
- از ساییدن حوله و پارچه ضخیم روی پوست کودک اجتناب گردد.
- در فصل زمستان و زمان های که پوست کودک خشک است از نرم کننده مخصوص کودک برای او استفاده شود.
- عوامل آلرژی زا از خانه دور شود.
- باید مراقب بود که پوست کودک در اثر گرما عرق سوز نشود.
- به کودک آب زیادی داده شود تا بدن او همیشه هیدراته بماند.
باید توجه داشته باشید که بثورات پوستی همیشه نشانه کهیر نیست و ممکن است نشان از حساسیت پوستی دیگری در کودک باشد. به همین دلیل بهتر است در صورت بروز هرگونه حساسیت های پوستی حتما کودک را نزد پزشک ببرید تا علت آن مشخص شود.
مطب دکتر بهروز سلطانی متخصص کودکان و نوزادان آماده ارائه کلیه خدمات پزشکی کودکان و نوزادان دلبند شما جهت دریافت خدمات معاینه زردی، چک آپ دوره ای و انواع جراحی سرپایی ختنه، سرم تراپی با شماره های ۰۲۱۶۶۹۱۲۹۸۵ – ۰۲۱۶۶۹۱۳۰۱۴ در تماس باشید.
با سلام ببخشید پسرم الان حدود ۱ماهه ک اطراف چونه وفکش خیلی جوش ریز میزنه واصلا خوب یا کمتر نمیشه آیا باید حتما حضوری خدمت برسم؟
سلام دوست عزیز جهت مشاوره از طریق واتساپ با ما در ارتباط باشید.
۰۹۹۱۵۵۰۴۰۰۹
سلام آقای دکتر سوالی داشتم آفتاب سوختگی کودک را چطوری درمان کنم؟حتما نیاز هست که متخصص ببیند؟کرم چی استفاده کنم بهتره؟
سلام همراه گرامی لطفا جهت مشاوره از طریق واتساپ با ما در ارتباط باشید.
۰۹۹۱۵۵۰۴۰۰۹