تب
تب و علائم آن برای نوزاد و کودک
تب در افراد و به ویژه کودکان معمولاً نشانۀ آن است که بدن در حال مبارزه با عفونت است یا التهابی در بدن وجود دارد. گرفتن دقیق درجه حرارت بدن کودک میتواند شما را از وجود تب مطمئن کند و همین اندازهگیری درجه حرارت بدن هم اغلب بهترین راه موجود برای تشخیص جدی بودن تب به شمار میرود.
بالاتر بودن دمای بدن از حد طبیعی آن، تب نامیده میشود.
بیشتر پزشکان توافق دارند که دمای طبیعی بدن برای یک کودک سالم کمتر از ۳۷/۸ درجۀ سانتیگراد است و اگر دمای بدن نوزاد یا کودک شیرخوار شما ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر باشد، او تب دارد. اندازهگیری دقیق درجه حرارت مرکزی بدن کودک ممکن است با دماسنجهای مختلفی مثل دماسنج گوشی و دماسنج دیجیتالی پیشانی توسط پزشک اطفال انجام شود.
به خاطر داشته باشید که دمای بدن همۀ افراد، در اواخر بعدازظهر و اوایل شب افزایش و بین نیمۀ شب و صبح زود کاهش مییابد. در هر صورت اگر نگران هستید، درجه حرارت بدن کودک هرچه باشد، لازم است جهت درمان قطعی تب بالای نوزاد با پزشک تماس بگیرید و از او برای معاینۀ کودکتان کمک بگیرید.
خطرات درجه حرارت بالا
درجه حرارت و تب چند درجه برای نوزاد و کودک در سنین مختلف نگران کننده است؟
دستورالعمل تب کودک در آکادمی آمریکایی اطفال (AAP)
- نوزادان تا 3 ماهگی دمایی بالاتر از 100.4 درجه (38 درجه سانتیگراد) یک مشکلی است که باعث نگرانی می شود.
- نوزادان بین 3 تا 6 ماهگی تب بالای 101 درجه (38.3 درجه سانتیگراد) باید توسط بهترین متخصص اطفال بررسی شود.
- نوزادان سن 6 ماه به بالاتر درجه حرارت بیش از 103 درجه (39.4 درجه سانتیگراد) نیاز به مشاوره فوری با یک پزشک دارد.
- اگر کودک شما علائم دیگر بیماری ای مانند سرماخوردگی، سرفه، استفراغ یا اسهال را نشان داد، با پزشک خود مشورت کنید علاوه بر این، به عنوان یک پدر و مادر، همیشه به غرایزتان اعتماد کنید اگر فکر می کنید باید به پزشک مراجعه کنید، این کار را انجام دهید. در هر شرایطی، علاوه بر دارویی که پزشک تجویز می کند، می توانید این چند راهنمایی را برای کمک به کاهش تب های نوزاد خود را دنبال کنید و انجام دهید.
عوارض ناشی از تب
تب در کودکان میتواند منجر به بروز عوارضی شود که برخی از عوارض ناشی از تب برای اطفال شامل موارد زیر است.
🔸 تشنج ناشی از تب
تب گاهی اوقات باعث تشنج در نوزادان و کودکان میشود. این نوع تشنج بیشتر در کودکان بین سنهای شش ماه تا هفت سال شایع است. کودکی که دچار این نوع تشنج شده، ممکن است چشم خود را به یک طرف بچرخاند، بزاق از دهانش جاری شود یا استفراغ کند. اندام کودک ممکن است سفت شود و بدن او دچار حرکت یا کشش ناگهانی یا حرکت تند و سریع شود. تشنج در اغلب موارد بیخطر است. هرچند آگاهی از این موضوع، نمیتواند جلوی وحشت شما را از مشاهدهٔ حملهٔ تشنج در کودک بگیرید، اما سعی کنید در چنین موقعیتی به تمام شدن و بیخطر بودن آن در کودک فکر کنید تا اوضاع را برای خودتان ترسناکتر نکنید. پس از هر گونه اقدام خاصی در چنین موردی خودداری کنید و سریع فرزند خود را به اورژانس برسانید.
🔸 بازگشت تب
داروهای تببر، درجه حرارت بدن را به طور موقت پایین میآورد، اما بر منشاء ایجاد عفونت تأثیری نمیگذارد، بنابراین کودک شما ممکن است تا زمانی که عفونت در بدن او وجود دارد، باز هم دچار تب شود. از بین رفتن عفونت از بدن میتواند چند روز طول بکشد. پس صبور باشید و از کودکتان با توجه به نکات گفتهشده مراقبت کنید و یادتان باشد هر گونه مشکل یا نکتۀ مبهمی را با پزشک در میان گذاشته و بدون مشورت او اقدامی انجام ندهید.
توصیه های پزشکی برای کاهش تب نوزاد و کودک
- بیماری و حال کودکتان را مدام در طول روز و شب بررسی کنید.
- تب نوزاد خود را نظارت کنید و اگر نشانه های کم آبی و جوش مانندی را در او دیدید، بلافاصله با پزشک متخصص کودکان و نوزادان مشورت کنید.
- کودک شما حداقل هر 4 ساعت باید ادرار کند و ادرار باید رنگی روشن داشته باشد.
- اگر فرزند شما آرام نمی شود و گریه اش را تمام نمیکند، با پزشک متخصص نوزاد خود مشورت کنید.
- کودک را تحت مراقبت های روزانه بگذارید تا زمانی که به طور کامل بهبود یابد.
- اگر فرزند شما دادو بیداد می کند، سعی کنید برای تسکین او، بغلش کنید و راه بروید.
- کودک تب دار را برای مدت زمان طولانی، تنها نگذارید.
- شما می توانید به کودک خود در طول تب او مواد غذایی جامد بدهید، اما آن را مجبور به خوردنش نکنید.
- بهتر است غذاهای نرم و کم فیبر بدهید، مانند نان، کراکر و حبوبات گرم شده، مانند: بلغور، جو دوسر یا کرم گندم بدهید.
- اگر پزشک متخصص اطفال دارو تجویز کرده است، هرگز بیش از دوز توصیه شده به فرزندتان ندهید.
- همیشه از یک دستگاه اندازه گیری برای دادن دارو استفاده کنید.
- کودکان زیر 18 سال، را با آسپیرین درمان نکنید، زیرا می تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود.
- اطمینان حاصل کنید، که کودک خود را با تمام ایمن سازی ها و واکسیاسیون ها محافظت کرده اید.
برخی از زمانهای ضروری تماس با پزشک متخصص اطفال در صورت وجود تب کودک شامل موارد زیر است:
سن کودکتان کمتر از سه ماه باشد و دمای بدن او ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر است. از دادن هر نوع داروی تببری به کودک خودداری کنید، زیرا اول باید پزشک درجه حرارت دقیق بدن کودک را اندازه بگیرد و او را معاینه کند.
اگر کودک شما سه ماهه یا بزرگتر باشد و کمی تب دارد، مهمترین نکته این است که او چگونه به نظر میرسد و چگونه رفتار میکند. اگر تبش بیشتر از ۲۴ ساعت ادامه یابد یا درجهٔ تب بسیار بالا باشد، لازم است از پزشک خود راهنمایی بخواهید. پزشک ممکن است به شما بگوید که اگر تب کودک به ۴۰ درجه سانتیگراد برسد، بدون در نظر گرفتن علائم دیگر، فوراً با او تماس بگیرید.
سن کودک شما بین سه تا شش ماه باشد و تب ۳۸/۳ درجه سانتیگراد یا بالاتر دارد، یا اگر کودک بزرگتر از شش ماه است و درجه حرارت ۳۹/۴ درجه سانتیگراد یا بالاتر دارد و علائمی مانند از دست دادن اشتها، سرفه، نشانههایی از گوشدرد، بهانهگیری غیرمعمول یا خوابآلودگی یا اسهال یا استفراغ یا هر علامت مهم دیگری دارد باید به پزشک متخصص نوزاد و اطفال مراجعه کنید.