پرخاشگری در کودکان

خشم یک احساس عادی و طبیعی است. همانطور که بزرگسالان خشم را می توانند به یک احساس منفی تبدیل کنند و رفتار پرخاشگرانه داشته باشند، کودکان نیز ممکن است نتوانند خشم خود را مدیریت کنند.

کنترل خشم در کودکان یک مسئله بسیار مهم است. شما باید به کودک خود مدیریت خشم را یاد دهید. اگر فرزند شما به یک کودک پرخاشگر، عصبانی و مضطرب تبدیل شود، مسلما هم به خودش و هم به اطرافیان آسیب می رساند.

” اجازه ندهید عصبانی شدن و خشمگین شدن به یک احساس عادی و مداوم در کودک شما تبدیل شود. “

دلایل پرخاشگری در کودکان

دلایل زیادی وجود دارد که فرزند شما را به یک آدم عصبانی و خشمگین تبدیل می کند. هنگامی که پرخاشگری دوران کودکی مانند: دعوا، جیغ و فریاد زدن، مشاجره و… کنترل نشود، باعث بروز مشکلات جدی تر در سال های بعد خواهد شد. برخی از مهم ترین دلایل عصبانیت و خشم در کودکان عبارتند از:

• دیدن مشاجره های زیاد سایر اعضای خانواده
• مشکل در پیدا کردن دوست
• قلدری و زورگویی دیگران
• داشتن احساساتی مثل استرس، اضطراب و ترس در رابطه با موضوعی
• مقابله کردن با تغییرات هورمونی در دوران بلوغ
• طرد شدن از گروه همسالان
• ناتوانی در برخورد مناسب با احساسات
• تحمل کم و ناامیدی
• نداشتن مهارت حل مشکلات بدون ناراحتی
• ناتوانی در یادگیری
• اوتیسم در کودکان
• احساسات حل نشده در کودکان مانند غم از دست دادن یکی از عزیزان یا طلاق
• درگیر درس و امتحانات بودن

نشانه های کودک خشمگین

ریشه خشم در برخی از کودکان مربوط به موقعیت ها و شرایطی است که در آن قرار می گیرند. بعضی از کودکان زمانی که خوشحال نیستند، بی حوصله و یا نگران هستند رفتارهای پرخاشگرانه و غیرقابل کنترلی را دارند. که می تواند برای کل خانواده استرس زا و خطرناک باشد. برخی از علائمی که نشان می دهد کنترل خشم و عصبانیت کودک شما ضعیف است عبارتند از:

• مشکل در برقراری ارتباط

اینکه فرزند شما به خواهر یا برادر کوچکتر خود حسودی کند، امری طبیعی است. اما این موضوع که دائم خواهر و برادر خود را کتک بزند، چنگ بگیرد و یا به هر نحوی نتواند با آنها ارتباط برقرار کند، نشانه خوبی نیست. زمانی که خشم در کودکان مانع حفظ روابط دوستانه آن ها می شود، یا در ایجاد روابط سالم با اعضای خانواده خلل ایجاد می کند زمان آن رسیده که این موضوع را با یک مشاور و یا روانشناس کودک در میان بگذارید.

• پرخاشگری

وقتی کودکان برای حل مشکلات و حل تعارض تلاش می کنند، احتمالا از پرخاشگری به عنوان یک راه ساده و آسان برای برطرف کردن نیازهای خود استفاده می کنند. پرخاشگری باعث ایجاد مشکلات جدی برای کودک و اطرافیان او می شود. پس بهتر است از تکنیک های موثر برای کنترل خشم و عصبانیت در کودکان استفاده کنید.

• رفتار اشتباه و نابالغانه

این موضوع که یک کودک 2 ساله هنگام عصبانیت و ناراحتی خودش را روی زمین بیاندازد و گریه کند یک رفتار طبیعی است. اما این رفتار برای یک کودک 8 ساله اصلا طبیعی و قابل پذیرش نخواهد بود. با بزرگتر شدن کودکان باید شدت عصبانیت و پرخاشگری آن ها کاهش یابد و کنترل خشم و عصبانیت بهتر شود. اگر همچنان کودک شما پرخاشگر است و یا با بزرگ شدن و رشد کردن، این رفتار بیشتر شده است پس شما باید به دنبال راه چاره باشید. این یک علامت هشدار دهنده است و نشان می دهد که کودک نمی تواند خشم و عصبانیت خود را کنترل کند.

• ناامیدی مکرر

وقتی کودکان بالغ تر می شوند باید توانایی آنها نیز برای تحمل فعالیت های ناامید کننده و یا خسته کننده نیز بیشتر شود. اگر یک کودک 9 ساله همچنان هنگام اشتباه نوشتن تکالیفش آنها را مچاله می کند، و یا کودک 7 ساله هنگام بازی کردن خسته می شود و وسایلش را پرت می کند اصلا طبیعی نیست. شما باید اقدامات لازم را برای بالا بردن تحمل کودک خود و کاهش عصبانیت و رفتارهای پرخاشگرانه انجام دهید.

راه های کنترل خشم در کودکان چیست؟

اگر شما فرزند پرخاشگری دارید، پس بهتر است هرچه زودتر به دنبال راه هایی برای کنترل خشم و عصبانیت در فرزند خود باشید. خوشبختانه راه های زیادی برای کنترل عصبانیت در کودکان وجود دارد. نحوه واکنش شما در هنگام سرکوب کردن کودک و کنترل عصبانیت و پرخاشگری او بسیار مهم است. اگر شما رفتار اشتباهی داشته باشید به کودکتان این پیام را خواهد رساند که به همان شیوه به پریشانی پاسخ دهد.

۱. آرامش خود را حفظ کنید.

شاید ساده ترین کار در هنگام مواجه با یک کودک خشمگین، فریاد زدن بر سر او باشد. اما این کار بدترین و اشتباه ترین رفتار ممکن هنگام مواجه با خشم کودک است. اگر بتوانید آرام بمانید و بر احساسات خود مسلط باشید، می توانید الگوی مناسبی برای فرزندان خود بوده و به آنها بیاموزید که مانند شما رفتار کنند.

۲. تسلیم رفتار پرخاشگرانه کودک خود نشوید.

این درست است که نباید با آنها مثل خودشان با داد و فریاد رفتار کرد، ولی نباید تسلیم کودک پرخاشگر شد. اگر هر بار که کودکتان با پرخاشگری و یا عصبانیت درخواست اشتباهی از شما داشت. به خاطر اینکه آرام شود، عصبانی نباشد و یا جیغ نزد به حرف او گوش دهید، او را به تکرار مجدد این رفتارش تشویق کرده اید.

” با موافقت کردن برای آنچه که می خواهند، آن ها را تشویق به ادامه رفتارشان نکنید. “

۳. رفتارهای مناسب و درست آنها را تحسین کنید.

اگر کودکتان در موقعیتی توانست خشم و عصبانیت خود را کنترل کند. یا رفتار درست و مناسبی از خود نشان دهد. یا در زمینه ای که با شما اختلاف نظر دارد صحبت کرده و سازش کند، آنها را به خاطر این تلاش ها و رفتارها تحسین کنید.

۴. به فرزند خود کمک کنید تا مهارت حل مسئله را تقویت کند.

زمانی که کودک شما آرام است و خبری از طغیان و پرخاشگری نیست، با او در رابطه با مشکلات و مهارت‌های لازم برای حل مسائل صحبت کنید. از فرزند خود بخواهید تا احساسات خود را با شما درمیان بگذارد و راه حل های مناسبی به جای پرخاشگری و تعارض پیدا کند.

۵. با هم خشم را مدیریت و کنترل کنید.

به هر روشی که می توانید با فرزند خود همکاری کنید تا بتواند خشم خود را کنترل کند. این کار باعث می شود که فرزندتان متوجه شود، مشکل شما عدم کنترل خشم است نه خود او.

” از تنبیه بدنی و برخوردهای فیزیکی خشن با کودکان بپرهیزید. تنبیه فیزیکی تأثیرات مخربی در روان کودک ایجاد می‌ کند. “

۶. ورزش کردن و یا بازی کردن را در برنامه روزانه فرزندتان قرار دهید.

فعال بودن و فعالیت داشتن می تواند یک راه حل عالی برای کاهش یا توقف احساسات خشم در کودکان باشد. ورزش کردن یک راهکار عالی برای بهبود ترس، اضطراب و افسردگی است.

۷. فرزندتان را از موقعیت دور کنید.

اگر شرایط و یا مکانی که در آن حضور دارید باعث عصبانیت و پرخاشگری کودکتان شده است، پس او را از آن موقعیت دور کنید. ترک کردن موقعیت باعث آرام شدن کودکتان می شود.

۸. از راهبردهای کنترل خشم استفاده کنید.

با فرزندتان در رابطه با راهبردهایی برای کنترل خشم و عصبانیت خود صحبت کنید. شما می توانید فرزندتان را تشویق کنید تا هنگام عصبانیت و خشم کارهای زیر را انجام دهد:

• تا 10 به صورت معکوس بشمارد.
• از موقعیت دور شود.
• نفس عمیق بکشد.
• برای کاهش تنش و ناراحتی که در خود احساس می کند، مشت هایش را گره زده و باز کند.
• با یک فرد قابل اعتماد صحبت کند تا آرام شود.
• برای بازیابی آرامش خود به یک مکان آرامش بخش برود.

۹. از مشاوران کودک کمک بگیرید.

اگر در کنترل خشم در کودکان موفق نبودید، و نتوانستید به فرزند خود یاد بدهید که چگونه خشم خود را فروکش کند، می توانید از مشاوره کودکان کمک بگیرید. روانشناس کودک به شما یاد می دهد که چگونه رفتار کنید و از چه تکنیک هایی برای تربیت فرزند خود و کنترل خشم او استفاده کنید. یک روانشناس خوب تمرین کنترل خشم برای کودکان را با فرزند شما تمرین می کند و با تمرین و تکرار زیاد به فرزندتان آموزش می دهد که چگونه باید خشم خود را کنترل کند.

مطب دکتر بهروز سلطانی متخصص کودکان و نوزادان آماده ارائه کلیه خدمات پزشکی کودکان و نوزادان دلبند شما جهت دریافت خدمات معاینه زردی، چک آپ دوره ای و انواع جراحی سرپایی ختنه، سرم تراپی با شماره های ۰۲۱۶۶۹۱۲۹۸۵ – ۰۲۱۶۶۹۱۳۰۱۴ در تماس باشید.